Wpływ leków na objawy w cyklu miesiączkowym
wg.M.Nehring-Gugała
Przyjmowanie środków farmakologicznych może mieć istotny wpływ na przebieg cyklu oraz zakłócić typowe objawy płodności.
Kobieta obserwująca swój naturalny rytm płodności zobowiązana jest do notowania na karcie obserwacji – przyjmowanych leków.
Hormony płciowe i środki wpływające na ich wydzielanie.
- Estrogeny
- Progestageny
- Antykoncepcja hormonalna
- Stymulatory owulacji
- Antagoniści gonadotropin
1. ESTROGENY
Preparaty: Oestradiolum, Estrofem, Oestrofeminal,
Kremy, globulki: Orto-gynest, Ovestin,
Plastry: Estraderm TTS, Systen 50,
– Wpływ na płodność:
Nieznacznie obniżenie podstawowej temperatury ciała
Może nastąpić produkcja śluzu podobnego do płodnego
Zmiany w szyjce –obniżanie, otwieranie
Krwawienia,
Plamienia,
Opóźnienie miesiączki,
Hamowanie owulacji
Nasilenie napięcia przedmiesiączkowego
Osłabienie libido
Napięcie i obrzęk piersi
– Wpływ na ciążę, laktację:
Przeciwwskazanie – ryzyko uszkodzenia płodu
Obniżenie wytwarzania mleka,
Zmiana składu mleka
Słabe przybieranie na wadze,
Nieznany długoterminowy wpływ na dziecko.
2.PROGESTAGENY
Preparaty: Progesteronum, Provera, Ethisteron, norethisteron, Turinal, Orgametril, Kaprogest,
– Wpływ na płodność :
Podwyższenie podstawowej temperatury ciała,
Zmiana charakteru śluzu, śluz o cechach niepłodnych,
Szyjka twarda zamknięta,
Utrudnienie odbytego jajeczkowania ( w przypadku leczenia zbyt obfitych krwawień należy je stosować dopiero po owulacji w fazie lutealnej)
Hamowanie jajeczkowania,
Zatrzymanie miesiączkowania, krwawienia śród- cykliczne,
– Wpływ na ciążę, laktację:
W przypadku preparatów syntetycznych – ryzyko wad wrodzonych i maskulinizacji płodów żeńskich,
Nieszkodliwy progesteron naturalny
W okresie karmienia można przyjmować od 6 tygodnia po porodzie
3. ANTYKONCEPCJA HORMONALNA:
Preparaty progesteronowo-estrogenowe stałe; Cilist,Femodem, Gravistat, Loveston,
Preparaty progesteronowo-estrogenowe sekwencyjne: Anteovin, Trinordiol, Trisiston,..
Tylko progestageny: minipigułki Cerazette,”after pill (środki wczesnoporonne np..Postinor okresowe wstrzyknięcia Depo -Provera
– Wpływ na płodność :
Zahamowanie owulacji
Zagęszczenie śluzu, mała ilość lub brak,
Zmiany w śluzówce macicy uniemożliwiające zagnieżdżenie – wczesnoporonne,
Krwawienia śródcykliczne,
Zaburza wszystkie składniki płodności,
– Wpływ na ciążę, laktację:
Przeciwwskazane
Mogą zmieniać przebieg laktacji
4. STYMULATORY OWULACJI:
podawane w in vitro i nie tylko Preparaty: Clostilbegyt,
– Wpływ na płodność:
zmniejszenie ilości śluzu lub jego wysychanie (dodaje się guaifenesin, który spowoduje rozwodnienie śluzu)
Nietypowe zmiany w szyjce,
– Ciąża : możliwość ciąży mnogiej,
– Laktacja :przeciwwskazanie,
Nie wpływają znacząco na wskaźniki płodności,
5. ANTAGONIŚCI GONADOTROPIN:
Preparaty używane w leczeniu endometriozy: Danazol, Danol
– Wpływ na płodność: hamuje owulację, zakłóca wskaźniki płodności, przy pojawieniu się śluzu mokrego może dojść do poczęcia
– Wpływ na ciążę, laktację:
przeciwwskazana, ryzyko poronienia, uszkodzenia płodu,
LEKI LECZĄCE TARCZYCĘ :
Kortykosteroidy, Hormony tarczycy, Leki przeciwtarczycowe
Kortykosteroidy
Preparaty:Celestone, Depo-Mnedrol, Dexamethason,Encortolon,Encorton, Hydrocortisonum, Polcortolon, Solu –Medrol, Cortineff,
– Wpływ na płodność :
Opóźnienie owulacji,
Opóźniony adekwatnie skok temperatury,
Brak miesiączki,
Nieregularne krwawienia,
Krwawienia w okresie menopauzy,
– Wpływ na ciążę, laktację:
Unikać poczęcia, jeśli jest poważne wskazania w czasie ciąży podaje się je dla ratowania życia,
W czasie laktacji można stosować prednisolon jeśli jest to konieczne
Brak danych na temat stosowania długotrwałego,
Hormony tarczycy
Preparaty: Euthyrox, Levoroxin, Novoothral, Letrox,Eltrixin,
Wpływ na płodność:
bardziej wyraźne wskaźniki płodności, podwyższenie zarówno niższego jak i wyższego poziomy PTC
– Ciąża: konieczne monitorowanie poziomu hormonów ponieważ ciąża nie może zmieniać ich poziomu,
– Laktacja: niski poziom hormonu tarczycy może osłabiać wytwarzanie mleka,
Leki przeciwtarczycowe
Preparaty: Methylthiouracilum, Propycil, Metizol,KJ
– Wpływ na płodność: bardziej wyraźne wskaźniki płodności, podwyższenie zarówno niższego jak i wyższego poziomy PTC
Ciąża: duże dawki mogą spowodować zahamowanie rozwoju tarczycy u dziecka, a zatem zahamowanie rozwoju psychosomatycznego, KJ przeciwwskazany
Laktacja: można stosować – Nie podawać jodu!
6. LEKI PRZECIWBÓLOWE:
narkotyczne, nienarkotyczne
Narkotyczne
Preparaty: z kodeiną –Antidol, Ascodan, Efferalgan Codeine, Nurofen Plus,Solpadeine
Preparaty: z morfiną – Dolargan, Doltard, Fortral, Sevredol, Tramadol,
– Wpływ na płodność:
Możliwe opóźnienie owulacji, adekwatnie skoku temperatury,
Wysychanie śluzu,
Podwyższa poziom prolaktyny i prowadzi do mlekotoku oraz obrzęk gruczołów sutkowych,
– Wpływ na ciążę, laktację:
Działają rozkurczowo na mięsień macicy, mogą opóźnić i osłabić przebieg porodu,
Dziecko po urodzeniu może być senne opóźniony kontakt z matka – karmieniem
W czasie karmienia dopuszczona jednorazowa dawka, ale trzeba obserwować dziecko –mogą wystąpić bezdechy, zwolnienie akcji serca, sinica,
Matka narkomanka nie powinna karmić piersią
Nienarkotyczne:
Preparaty: kwas salicylowy i pochodne, Aspiryna, Polopiryna, Calcipiryna, Upsarin C
– Wpływ na płodność:
mogą nasilać krwawienie, nie stosować w okresie miesiączki, krwawień śródmiesięcznych,
Obniżenie libido u mężczyzn
– Wpływ na ciążę, laktację:
Przeciwwskazanie, duże dawki zwiększają ryzyko poronienia, opóźniają akcję porodową, może wystąpić wydłużenie czasu krzepnięcia, anemii hemolitycznej..
Nienarkotyczne:
Preparaty: aniliny Acenol, APAP, Paracetamol, Panadol, Coldreź, Dafalgan, Eferalgan,
– Wpływ na płodność:
nieznaczny na cykl, w ciąży nie stosować, w okresie karmienia w dozwolonej dawce terapeutycznej,
Preparaty inne: Ibuprofen, Pyralginum, NAproxen, Voltaren, Piroxicam, Profenid,
– Wpływ na płodność:
zaburzenia miesiączkowania, skąpy śluz, opóźnienie owulacji i skoku
Ciąża, pyralgina jest przeciwwskazana, innych unikać
Laktacja: przeciwwskazane, najlepiej poznane jest działanie iboprofenu
- LEKI PSYCHOTROPOWE:
Przeciwlękowe, Przeciwdepresyjne, Przeciwpsychotyczne
Przeciwlękowe
Preparaty: Oxazepam, Relanium, Valium, Elenium,
– Wpływ na płodność:
w rzadkich przypadkach mogą opóźnić owulację, menstruację,
Ciąża – przeciwwskazane w I trymestrze,
Laktacja – można stosować doraźnie, u dziecka może wystąpić senność,
Przeciwdepresyjne
Preparaty: inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny np.Prozac, Fevartin, Seroxat, preparaty trójpierścieniowe,czteropierścieniowe, Doxepin, Pramolan,Amitryptylinum,
Wpływ na płodność:
opóźniają owulację, menstruację, osłabienie produkcji śluzu, cykle bezowulacyjne, bóle i obrzęk piersi, mlekotok, nieregularne miesiączki,
Ciąża – odłożyć poczęcie,nauczyc NPR,
Laktacja – brak danych
Przeciwpsychotyczne
Preparaty:Fenactil,Promazin,Mirenil, Thioridazin, Haloperidol,Chloroprothixen,
-Wpływ na płodność:
opóźnia lub brak owulacji, dłuższe cykle, opróżniony skok temperatury, objaw śluzu, osłabienie libido,
Ciąża – odłożyć poczęcie w I trymestrze unikac leku,
Laktacja – unikać leków jeśli można, obserwować dziecko !
8. LEKI PRZECIWHISTAMINOWE
Preparaty: Clemastinum, Promethazine, Diphergan,
– Wpływ na płodność:
wysuszają i zagęszczają śluz, nie wpływają na temperaturę,
Ciąża – nie polecane
Laktacja – mogą obniżać laktację
9. LEKI STOSOWANE W CHOROBACH PRZEWODU POKARMOWEGO
Preparaty: Metoclopramidum
Wpływ na płodność:
opóźnia owulację a zarazem skok temperatury, może powodować niejasny obraz śluzu z pojawiającym się na kilka dni śluzem bardziej płodnym, zatrzymania miesiączkowania
Ciąża – nie stosować
Laktacja – bóle brodawek, wzrost produkcji mleka u matek w celu rozbudzenia laktacji,
10. LEKI PRZECIWBAKTERYJNE
Preparaty: antybiotyki z grup: Pencyliny, Cefalospryny, Makrolidy,Tetracykliny, Aminoglikozydy,
– Wpływ na płodność: nie wpływają bezpośrednio na cykle, mogą natomiast wywoływać wtórne zakażenia dróg rodnych, wtedy wydzielina z pochwy może zakłócić objaw śluzu
Ciąża – nie polecane
Laktacja – unikać podawania Chloramfenikolu
11. LEKI PRZECIWTRĄDZIKOWE
Preparat: Roaccutane
– Wpływ na płodność:
działa wysuszająco na śluz szyjkowy,
Ciąża – przeciwwskazany dla kobiet w wieku rozrodczym, aktywnych seksualnie,
Laktacja – brak danych,
12. LEKI MOCZOPĘDNE
Preparaty Hydrochlorothiazidum i pochodne: Tialorid, Retiazyd,
– Wpływ na płodność:
mogą działać wysuszająco na śluz szyjkowy
Ciąża – nie polecane bez konsultacji z lekarzem, niebezpieczne dla matki i dziecka mogą powodować zaburzenia poziomu elektrolitów
Laktacja – unikać podawania
13. LEKI WYKRZTUŚNE
Preparaty: Guajazyl (syrop), Kalium guajacolosulfonicum ( tabletki) Wick Formuła 44 (syrop)
Wpływ na płodność: śluz szyjkowy staje się bardziej wodnisty rozciągliwy
Ciąża – można stosować
Laktacja – można stosować
Literatura: Paul F. Weckenbrok „ Pharmatceutical Products and NFD” J.Kippley www. Lmm.pl